Sumardagurinn

Sumardagurinn fyrsti er áhugaverður dagur á Íslandi sem er talinn vera markaður fyrir upphaf sumarsins. Hann er yfirleitt haldinn á fyrsta fimmtudag í apríl og er einnig oftast rætt við sem «gleðidagurinn» eða «bóndadagurinn». Hér er aðeins yfirflugun á uppruna og sögu Sumardagsins á Íslandi.

Uppruni Sumardagsins má rekja til fornra siða og heidin trúarbragða. Áður en kristni kom til Íslands árið 1000, héldu íslendingar heidin blót og hátíðir sem tengdust náttúrunni og jarðvegssamskiptum. Sumardagurinn gæti því hafa rætur í fornum blóthátíðum sem voru haldnar til að heiðra sólina og marka upphaf sumars.

Með kristni var heidin trú að miklu leyti breytt í kristna trú, en sumardagurinn varð samt ennþá að mikilvægri hátíð. Í gamla daga var Sumardagurinn fyrsti mælikvarði bóndanna fyrir veturinn, þar sem þeir fengu tímabundin réttindi til að beita fé sitt á almennum jörðum. Þetta markaði upphaf sumarinnar og bóndarnir héldu því gleðidag til heiðurs og fagnaðar.

Á 19. öld var Sumardagurinn breyttur í opinberan frídag á Íslandi. Það var til að veita fólki tækifæri til að fagna sumrinu og njóta útiverunnar. Á þessum degi voru haldnar ýmsar viðburðir og skemmtikraftað, t.d. ræður, tónleikar, dansleiki, íþróttaviðburðir og markaðir. Þetta var tíðin þegar búið var að loka af húsum og færa búfé út á beitarvellina.

Í dag er Sumardagurinn ennþá einn af merkustu hátíðardögum á Íslandi. Hann er nú fyrst og fremst tengdur samkomum, viðburðum og skemmtun sem eru haldnir um landið. Það eru margvíslegir hátíðarhald og tiltækar athafnir á Sumardaginn, t.d. Sumarhátíð í Reykjavík, sumarhátíð á sveitum, tónleikar, ævintýramarkaðir, bændamarkaðir og fleira.

Sumardagurinn á Íslandi er einstakt dæmi um hvernig hefðir og siðvenjur hafa þróast og breyst með tímanum. Í dag er hann tímamót og táknaður fyrir upphaf sumarsins, en einnig er hann þekktur fyrir gleði, skemmtun og samkomu fólks.